ژنێک لە گوڵ، یا گوڵێک لەژن…   خوێندنەوەی هونەری: جەمال نوری

ژنێک لە گوڵ، یا گوڵێک لەژن…

  خوێندنەوەی هونەری: جەمال نوری

لەناو ئەم تابلۆیەی “کریسینا”، وێرای هاڕمۆنی له بەکارهێنانی ڕەنگەکان و تێرکردنی بینینی چاو بەو شێوە بەکارهێنانە، فێری ئەوەمان دەکات چۆن چێژ لە بینینی تابلۆیەک وەر بگرین. خەسەلەتی ئیشکردنی “کریستینا” لە بواری هونەری نیگارکێشان، ئەوەمان پێ دەڵێ کە هونەرمەند بەجورێک ڕەنگەکان بەکار دەهێنێ کە هەر یەکێکیان جورێک لە واتا لە پشتی یەوە دەخوێنرێتەوە، وەک نۆتەی مویزیک، ڕەنگەکانی ناو تابلۆکانی “کریستینا” ئیقاعی مویزیکی لەخۆی هەڵکێشاوە، بەچەشنێک هەرکاتێک بەر تابلۆیەکی ئەو خانمە هونەرمەندە دەکەوین، وەک گوێبیستی پارچە موزیکێکی باخ، یا بتهۆڤن، بگرین بۆ مێشک هێور کردنەوە، سەلیقەیی هونەری “کریستینا” بە جورێکە کە هەموو سنورەکانی خەیاڵ تێدەپەڕێنێ، بەسنوری جوگراڤیای سەر زەمینی هونەرمەندەوە و دەگاتە ئێمەیەک لە کیشوەرێکی ترو سەر زەمینێکی هێجگار جیاواز، بەڵام ئەوەی بەیەکمان گرێدەداتەوە توانای بەرزی هونەری “کریستینا”یە لە شێوەو فۆرمی هونەریدا، لەڕێگای  بینینی  تابلۆکانیەوە  کەدێنە بەرچاومان، واتە بۆ هەڵسەنگاندنی  تابلۆی هونەری، چاو  یەکەم ئەندامی  هەستە باڵای  مرۆڤە، بەری بکەوێت، بەواتایەکی دی، چاو بە درێژایی مێژووی پۆرتریەت، گرنگترین بەشی داگیرکردووە. چاو دکیومنتەیشنی کەسایەتی و مۆرکی ڕاستەوخۆی جیهانبینیەیەکە  کەبڕوای وایە نیگارکێش شیعرێکە چاو نوسیویەتی، داستانێکە  نیگارکێش، بە ڕەنگ وتۆنی ڕوناکی و هێڵەکان وخاڵەکان وفیگورەکانی دەینەخشێنێت. “نیگار  یا  هونەری شێوەکاری زمانێکی جیهانی کاریگەرترە  لەهونەری مۆزیک، لەبەرئەوەی کێشە گەورەکانی ئینسانیەت، نەمری، بەختەوەری، ئازادی ویەکسانی، لە چاوی پۆرتریتەکاندا دەخوێنرێنەوە.

ئەو دەمانەی ئینسانەکان زۆر نزیکتر لە سروشتێکی پەتی و لەگیانەوەران ژیاون، وێنەی ئەوانیان بە دیقەتەوە کێشاوە، ئەو دەمانەی ئینسانەکان خۆیان وەک تێکەلەیەک لەبوونی خودایی وئینسانی و تامەزرویی نەمری بوون، نیگاری هاوبەشی خۆیان کێشاوە. فۆکسی کریستینا لە ئیشە هونەریەکانیدا لەسەر ژن هێندەی تر ڕاماندەکێشێ بۆ بینینی زیاتری تابلۆکانی، ئەم فۆرمە لەئیشکردن  سەلمێنەری ئەوەیە کە هونەرمەند وەک  (فیمینیستێک)  داکۆکی دەکات لەمافەکانی ژن لەهەر بستێکی سەر گۆی زەوی بێت. ئەم فۆکسەی هونەرمەند لەسەر ژن لە تەواوی تابلۆکانیدا ئەوەمان پێ دەڵێ، کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی بەبێ ژن ناکامڵە و بۆ کەشفکردنی ژیان و تێگەیشتن لە سیحری جوانیەکانی دەبێ ژن بناسین.

شەفافیەت لە ڕەنگە کاڵ و تۆخەکانی و بەرجەستەکردنیان بەرهەمی ڕەنگێکی نوێ لە خۆیدا بەرجەستە دەکات، کە ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ ئاستی بەرزی هونەری”کریستینا” لە بە کارهێنانی ڕەنگەکان. تابلۆی ڕووت بونەوەی ژن لای “کریستینا”، واتاو دەلالەتێکی گەورە لەپشت ئەم تابلۆیەدا دەبینرێ، وەک ئەوەی کە دەبینین ژنێک بەڕووتی دانیشتوەو وەک تەماشای شوێنێ لەخوار خۆیەوە بکات و لەشی نیوەی داپۆشراوە، “کریسینا” بە گوڵ نیوەی لەشی ژنەکەی داپۆشیوە، یا بەجورێکی تر “کریستینا” دەیەوێ پێمان بڵێ ئەوە ژنێکە لەناو گوڵێکدا خونچەی کردوەو سەری دەرهێناوە، واتە ژن بۆ خۆی بە گوڵێک دەچوێنێ و دەیەوێ لەم ڕێگایەوە بڵێ ژن پێویستە لەلایەن بەرامبەرەکەیەوە، هەر بۆ بۆنکردن بەکاری نەهێنێ، بەڵکو دەبێ بیرازێنێتەوە لەناو عەقڵیداو بە شادەماری بیرو هۆش و هەستە باڵاکانیدا ڕۆبچێ و نەهێڵێ سیس و بژاکێ، وەک تێبینی دەکرێ لەناو گوڵەکەدا دەم وچاوی پیاوێ وێناکراوە، کە بەشێوەیەک، چیرۆکێ لەپشتی ئەو دەم و چاوەوە دەخوێنرێتەوە، بەجورێک ئەو دەم و چاوە وێناکراوە کەجورێک لە گۆشە گیری و دابڕان بوبێتەوە، واتە نەیتوانیوە لە ژن وەک خۆی بگات.

لەتابلۆکەدا دەبینین ژنەکە بۆ خوارووی دەڕوانێ، وەک ئەوەی تەماشای دیمەنێک بکات دیمەنێ لەڕووداوەکانی ژیان، کە بەسەر ژن دا دەهێنرێ.

ڕووتبونەوەی ژن لەم تابلۆیەدا، هێمایە بۆ پاکی و جوانی و تام و بۆنی ژیان، ئەوەی دەیەوێ لە ژیان بگات، دەبێ سەرەتا دەبێ ژن بناسێ، ئەوکاتە بڕوانێ لەژیان.