د.سەلاحی گەرمیان: ئەگەر سەددام لە سۆنگەی ئایدیۆلۆجی ناشینالیزمی عەرەبییەوە تاوانی دژ بە کوردی ئەنجامدابێت، خۆ ئێستا دەسەڵات بەدەستی کوردەوەیە و ئەبینین خەڵکی کوردستان لە چی دۆخێکدا ژیان بەسەرئەبەن…
د.سەلاحی گەرمیان: ئەگەر سەددام لە سۆنگەی ئایدیۆلۆجی ناشینالیزمی عەرەبییەوە تاوانی دژ بە کوردی ئەنجامدابێت، خۆ ئێستا دەسەڵات بەدەستی کوردەوەیە و ئەبینین خەڵکی کوردستان لە چی دۆخێکدا ژیان بەسەرئەبەن…
دیمانەی بۆپێشەوە لەگەڵ نووسەر و شارەزا لە بواری ئەنفال جینۆساید، د.سەلاحی گەرمیان لە ٣٢ هەمین ساڵیادی ئەنفال دا
بۆپێشەوە: ئەم ڕۆژانە٣٢ ساڵ بەسەر تاوانی پرۆسەی ئەنفالدا تێدەپەڕێت، دوای ٣٢ ساڵ بەسەر ئەو کارەساتەدا، چۆن دەڕواننە ئەو ڕووداو و کارەساتە؟
د.سەلاحی گەرمیان: لەو وڵاتانەی کە حیزبی سیاسی بە زەبری هێز و لەڕێی ئینقلابی سەربازی دەسەڵات ئەگرێتەدەست یان کە رژێمی تۆتالیتاری و دیکتاتۆری بەشيوازی خەڵەتاندن و شێواندنی پرۆسەی دیموکراسی لەژێر کۆمەڵێ دروشمی بریقەدار و بوونی پەرلەمانی کارتۆنیدا حکومڕانی ئەکات، دەسەڵاتداران تاکتیک و ستراتیجی جیاجیا ئەگرنەبەر و توندترین رێبازی سه‌رکوتکردن و توندوتیژی و زه‌بروزه‌نگ دژ به نه‌یارانیان پێڕەوئەکەن له‌پێناو مانەوە و درێژەدان بە دەسەڵاتیان. ئەو جۆرە ڕژێمانە سیفەت و تایبەتمەندی سایکۆڵۆجییان هەیە، وەک ترس و پارانۆیا و بێمتمانەیی لە خەڵک، بۆیە سڵناکەنەوە لە بەکارهێنانی هەموو جۆرە کردارێکی نامرۆڤانە تا ئەگاتە کوشتنی بەکۆمەڵ، بۆ چاندنی ترس و تۆقاندن لە دڵی خەڵک و سەرکوتکردنی هەر جۆرە چالاکیەک هەڕەشە لە پێگە و دەسەلاتیان ئەکات.
لەو سۆنگەوە، شاڵاوەکانی ئەنفال چەندە زادەی ئایدیۆڵۆجی شۆڤێنیزمی حیزبێکی ناشنالیزمی عەرەبی بوو، ئەوەندە میکانیزم و ڕێکارێکی ڕژێمی سەددام بوو بۆ خۆپارێزی و پتەوکردنی پێگە و نەهێشتنی هەڕەشە و مەترسی لەسەر دەسەلاتەکەی. باشترین بەڵگەش بۆ ڕاستی و دروستی ئەو بۆچوونە، کۆمەڵکوژی شیعەکانی خوارو و ناوەڕاستی عیراق و وێرانکردنی شاری بەلد و بەکۆمەڵکوشتنی دانیشتوانەکەی کە هەموویان لە ڕەگەزی عەرەب بوون. تەنانەت سەددام بۆ پاراستن و پتەوکردنی پێگە و دەسەڵاتی خۆی لە چەندین بۆنەدا باسی لە جیابونەوەی کوردستان و دامەزراندنی دەوڵەتی کوردی کردووە، موکەڕەم تاڵەبانی کە وەزیر بوو لە ڕژێمەکەیدا لە دیمانەیەکدا ڕاشکاوانە لەوبارەیەوە باس دەکات. هەڵبەتە سەددام نەک لە سۆنگەی باوەڕهێنان بە مافی گەلێکی بێدەوڵەتی وەکو کورد ئەو جۆرە بیرکرنەوەی بە خەیاڵدا دێت، بەڵکو وەک ڕێگاچارەیەک بۆ کۆتاییهێنان بە بارودۆخی جەنگ و پێکدادان و کاردانەوەی ئابوری و سیاسی ئەو ڕەوشە ئاڵۆزە کە بەردەوام هەڕەشەبوو لە سەر دەسەڵات و حکومڕانی ڕژێمەکەی.
لەڕووی سایکۆڵۆجییەوە، بەپێی ئەو لێکۆڵینەوە زانستییانەی لەمبارەوە کراون، سەرکردەی ئەو وڵاتانەی جەنگیان بەرپاکردووە و خەڵکیان توشی ماڵوێرانی و نەهامەتی کردووە، یان تاوانی کۆمەڵکوژی و جینۆسایدیان ئەنجامداوە، خاوەن کەسێتییەکی شڵەژاون و خەسڵەتی ئەم جۆرە کەسێتییانەیان تێادایە:
کەسێتی سایکۆپات
کەسێتی نێرگزی
کەسێتی میکاڤیڵلی
لە سەدەی ڕابوردوودا، مرۆڤایەتی ڕووبەڕوی کارەساتی جەرگبڕ بووەوە لەسەر دەستی: ئەدۆڵف هیتله‌ر، بینیتۆ مۆسۆلینی، جۆزیف ستالین، فرانسیسۆ فرانکۆ، سلۆبودان میلۆسۆڤیچ و سه‌ددام حوسێن، کە نمونەی زەقی ئەو جۆرە کەسێتییانەن. سه‌ره‌ڕای جیاوازی کولتوور و ژینگه‌ی کۆمه‌ڵایه‌تی وڵاته‌کان. دڵرەقی و شەڕەنگێزی و تاوانکاری سەرکردە دیکتاتۆرەکان بەڕێکەوت نیە، بەڵکو دەرهاویشتەی سایکۆڵۆجی کەسێتی شڵەژاو و دەروون تێکشکاو و نەخۆشە.
دیارە پاڵنەر و مۆتیڤی پشت ڕووداوەکان هەرچییەک بووبێت، پاساوی ئەو تاوانە کەموێنانەی شاڵاوەکانی ئەنفال ناکات، کە دژ بە خەڵکی بێتاوان و هەژاری کوردی دانیشتوانی گوند و شارۆچکەکانی کوردستانی ئەنجامدرا، هەروەک چۆن قێزەوەنترین تاوانی بەرپاکرد دژ بە کوردی فەیلی و بارزانییەکان و شیعە و نەیارەکانی تری.
لێرەدا، مەبەستم تەنیا خستنەڕووی شیکردنەوەیەکی واقعیانەیە، دوور لە سۆزی نەتەوەپەرستی. بۆ سەلماندنی ئەو بۆچوونەش ئەڵێم؛ گریمان بیری ناشینالیزمی عەرەبی حیزبی بەعس و ڕق و کینەی شۆڤینی و ڕەگەزپەرستی سەددام لە کورد، هۆکاری سەرەکی تاوانی ئەنفال بووبن، بەڵام هیچ تاکێکی کورد نیە ئەوە نەزانێت، سەدان بەناو موستەشار و فەرماندەی فەوجی خەفیفە و بە هەزاران جاشی کورد، لە خەتی پێشەوەی ئۆپەراسیۆنەکان بوون بۆ ڕاوکردن و ڕادەستکردنی خەڵکی بێ گوناه و بێتاوانی وڵاتەکەی خۆیان بۆ دەستی جەلادەکانی ڕژێم. هەرگیز بەبێ بەشداریبوونی ئەوانە هیزەکانی سوپای عێراق بەهەموو توانایانەوە نەیان ئەتوانی ئەو ئۆپەراسیۆنە ئەنجامبدەن. نمونەیەکی تر؛ لە کاتێکدا سەددام خۆی بە سەرکردە و ڕزگارکەری نەتەوەی عەرەب دائەنا، وڵاتی کوەیتی داگیرکرد کە وڵاتێکی عەرەبییە، تەنیا لەبەر ئەوەی کوەیت ئامادە نەبوو لەو قەرزانەی خۆشبێت کە لە ساڵانی جەنگی عێراق لەگەڵ ئێراندا دابووی بە ڕژێمی سەددام.
لەپاڵ ئەو هۆکارانەشەوە، بێدەنگی و چاوپۆشی و بێمۆراڵی وڵاتانی بەناو دیموکراسی و زلهێزی ئەوروپا و ئەمریکا لە تاوانەکانی سەددام و هێرشبردنە سەر ئێران لە پێناو بەرژەوەندی سیاسی و ئابوری و گەرمکردنی بازاڕی چەک و پاراستنی ڕژیمی دیکتاتۆری سەددام لە ڕووخان لە بەرامبەر هەڕەشەکانی ئێران لە هەناردەکردنی شۆڕشی ئیسلامی و دامەزراندنی حکومڕانی ولایەتی فەقیه لە عێراق، بووە هۆی هەڵکردنی چرای سەوز بۆ ڕژێمی دیکتاتۆری تا دەستی والابێت بۆ ئەنجامدانی تاوانی ئەنفال و کیمیابارانکردنی هەڵەبجە. ئەگەر سەددام لە سۆنگەی ئایدیۆلۆجی ناشینالیزمی عەرەربییەوە تاوانی دژ بە کوردی ئەنجامدابێت، خۆ ئێستا دەسەڵات بەدەستی کوردەوەیە و ئەبینین خەڵکی کوردستان لە چی دۆخێکدا ژیان بەسەرئەبەن. ئایا شەڕی ناوخۆ و سەرکوتکردن و نانبڕین و دزی و بەتاڵانبردنی داهاتی گشتی و ناعەدالەتی و بێڕێزی بە تاکی کورد لەژێر سێبەری دەسەڵاتی کوردیدا، جیاوازیان هەیە لە تاوانەکانی ڕژێمی دیکتاتۆری سەددامی عەرەب؟!
بۆپێشەوە: کۆمەڵکوژی ئەنفال و هەڵەبجە لە چوارچێوەی جەنگی کۆنەپەرستانەی عێراق و ئێراندا ڕوویدا؟ ڕۆڵی حزبەکانی ئەوکاتەی بزووتنەوەی کوردایەتی لەو ڕووداوەدا چی بوو؟
د.سەلاحی گەرمیان: دروشم و بەیاننامەکانی ڕژێمی سەددام لەکاتی جەنگدا وای ئەخستەڕوو کە ئامانج لە بەرپاکردنی ئەو جەنگە داکۆکیکردنە لە نەتەوەی عەرب و لەپێناو پاراستنی دەروازەی ڕۆژهەڵاتی نیشتمانی گەورەی عەرەبدایە لە بەرانبەر پلان و سیاسەتی تەماعکاری ڕژێمی جمهوری ئیسلامی ئێران. لەولاشەوە، سەرانی جمهوری ئیسلامی لەژێر دروشمی ئاینی و مەزهەبی شیعەگەرایی و بانگێشەی هەناردەکردنی شۆڕشی ئیسلامی بۆ عێراق و لەپێناو بەرگریکردن لە مانەوەی دەسەڵاتی ڕژێمی ئاخوندی و بەناوی جیهاد دژ بە سوپای داگیرکەر و ئیستکباری جیهانی بەردەوامیان دا بە جەنگی خوێناوی نێوان هەردوو وڵات، کە لە کوشتار و وێرانکاری و ماڵوێرانی و کارەسات زیاتر هیچ بەرهەمێکی بۆ گەلانی عێراق و ئێران نەبوو.
جەنگی هەشت ساڵەی نێوان عێراق و ئێران لە بنەڕەتدا(بۆ هەردوو ڕژێم) هیچیتر نەبوو لە جەنگی بەرگریکردن لە مانەوەی خۆیان لەسەر دەسەڵات و ناچارکردنی بەرامبەر بە ملکەچکردن و دەستبەرداری هەڕەشە و سیاسەتی شەڕەنگێزی دژ بەیەکتری.
سەبارەت بە بزووتنەوەی چەکداری کورد، لە چەندین قۆناغدا، ڕابەرانی ئەو بزووتنەوەیە لە گەرمەی شەڕ و پێکدادان و هێرشی سەربازی دەوڵەتی عێراقدا، هەر کاتێک دەوڵەتی عێراق داوایکردبێت، ئامادەبوونە ڕوو لە بەغدا بکەن بۆ دانوستاند. هەروەها لەگەڵ دەوڵەتانی دراوسێشدا کە هەموویان دژ بە ماف و خواستی گەلی کوردن بۆ سەربەخۆیی، بەردەوام پەیوەندیان گرێداوە و هاوکاری دەزگای زانیاری ئەو وڵاتانە بوون (ئێستاشی لەگەڵدابێت) دژ بە چالاکوانی سیاسی و نەیارانیان. بەمەبەستی پاراستنی بەرژەوەندی سیاسی حیزب و سەرانی حیزب و بە ئامانجی دروستکردنی گوشار لەسەر ڕژێمی عێراق لەپێناو بەدەستهێنانی دەستکەوتی زیاتر لە ململانێی سیاسی نێوانیاندا.
سەرکردایەتی بزووتنەوەی چەکداری کورد کە یەکێتی و پارتی دوو لایەنی سەرەکیی بزووتنەوەکە بوون، لەبری ئەوەی بیر لە بەرژەوەندی گشتی ناوچەکە بکەنەوە و سیاسەتێکی ژیرانە بگرنەبەر بۆ دورخستەوەی ئاگری جەنگ و ماڵوێرانی لە خەڵکی هەژار و کەمدەرامەتی کوردستان، کەوتنە پاڵ ڕژێمی جمهوری ئیسلامی لەپێناو دەستکەوت و بەرژەوەندی سیاسی، گەرنا، چ پاساوێک هەیە بۆ تێوەگلان بە جەنگێک لەنێوان دوو ڕژێمی سەرکوتکاردا، کە هەردوو دوژمنی گەل و خاکەکەتن. لەلایەکەوە چەکدارانی یەکێتی، هاوکاری پاسدارانی جمهوری ئیسلامی کرد لە لەشکرکێشی بۆ بەرزاییەکانی بانیمەقان تا لەوێوە تۆپارانی کێلگەکانی نەوتی کەرکوک بکەن و پاشان لە داگیرکرنی هەڵەبجە لەلایەن هیزەکانی ئێرانەوە بەشداربوون لە ئۆپەراسیۆنەکەدا و بووە باشترین بیانوو بۆ ڕژێمی بەعس بۆ ئەنجامدانی ئەو کارەساتەی بەسەر شارەکەدا هات. لەلایەکی ترەوە بۆ هەمان ئامانج، چەکدارانی پارتی هاوکاری هێزە ئێرانییەکان بوون لە گرتنی چەندین لوتکە و ناوچەی ستراتیجی سەربازی لە ناوچەی حاجی ئۆمەران. هەرچەندە سیاسەتی ڕژێمی سەددام و ئایدیۆلۆجی بەعس بەرانبەر بە گەلی کورد مۆرکی ڕەگەزپەرستی و شێوازی دڕندانەی گرتبووەخۆ، بەڵام بەشداری چەکدارانی حیزبە کوردییەکان شانبەشانی پاسداران و هێزی سەربازی ئیران زیاتر هاندەربوون بۆ دڵرەقی نواندن و دەست واڵابوون بۆ ئەنجامدانی جینوسایدی ئەنفال و بەکارهێنانی چەکی کیمیاوی لە هەڵەبجە و ناوچەکانی تری کوردستان.
ئەو ڕۆڵەی حیزبە کوردییەکان لە هەماهەنگی لەگەڵ جمهوری ئیسلامیدا گێڕایان بەلایەک، بەلایەکی تردا، داڵدەدان و داکۆکی لە ئەنفالچییەکان لە موستەشار و سەرۆک جاش و کوردە بەعسییەکان و بگرە ڕێزلینانیان، سیمایەکی تری سیاسەتی بەرژەوەندیخوازانەی ئەو حیزبانەیە و نابەرپرسیارێتی و ئیهانەکردنە بە خوێنی قوربانیان و کۆژانی کەسوکاریان. یەکێتی و پارتی لە کێبڕکێی گرتنەخۆ و داڵدەدانی ئەو تاوانبارانە بوون لەپێناو مەرامی سیاسی و بەمەبەستی مسۆگەرکردنی زۆرترین دەنگ لە هەڵبژاردنەکاندا و تا بتوانن شەرعییەت بدەن بە هەژموونی دەسەڵاتیان. سەرەڕای نارەزایەتی کۆمەڵانی خەڵک و کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال و هەڵەبجە، هەردوو حیزبی دەسەڵاتدار بڕیاری دادگای باڵای تاوانەکانی عێراقیان سەبارەت بە دادگاییکردنی جاش و موستەشارەکان وەک تاوانباری کۆمەڵکوژی پشتگوی خست. داکۆکی سەرانی یەکێتی و پارتی لە نەزار ئەلخەزرەجی سوپاسالاری عێراق لە کاتی شاڵاوەکانی ئەنفالدا لەبەردەم دادگای دانیمارکی، بەردانی فرۆکەوان تاریق رەمەزان تاوانباری کیمیابارانی هەڵەبجە بە بڕیاری تاڵەبانی و دانانی ئەندازیاری ئۆپەراسیۆنی ئەنفال وەفیق ئەلسامەڕائی لەلایەن تاڵەبانییەوە بە ڕاوێژکاری سەرۆک کۆمار، سێ نمونەی تری گوێنەدان و بێڕێزیە بە هەست و کۆژان و مافی کۆمەڵانی خەڵک و قوربانیانی ئەو کارەساتانە. ئەو جۆرە کردەوانەش بەهەر مەبەستێک بێت، بە بۆچوونی من هیچ پاساوێک هەڵناگرێت و کەمترنین لە بەشداربوون لە ئەنجامدانی تاوانەکان و خۆی لەخۆیدا ئەنفالکردنێکی دەروونییە.
بۆپێشەوە: تاوانی ئەنفال، بەرگی کەمپەین و ئاکسیۆنی بەبەردا کراوە و هەموو ساڵێک لەو یادەدا حزبەکانی دەسەڵات، دێنە سەر خەت و باقی ساڵەکە و ساڵەکان، کەمترین ئاوڕ لە کارەساتی ئەنفال و مەرگەساتەکانی تر دەدەنەوە، لەو بارەیەوە دەڵێن چی؟
د.سەلاحی گەرمیان: ململانێ لەپێناو باڵادەستی و قۆرخکردنی دەسەڵات وای لە جووت حیزبی دەسەلاتداری هەرێمی کوردستان کردووە، بەرژەوەندی حیزب وبەرپرسانی حیزب بخەنە پێش بەرژەوەندی گشتی و کارکردن لەپێناو خزمەتکردن بە کۆمەڵانی خەڵک و پرسە هەستیار و چارەنوسسازەکانی گەل و نیشتمان، لەبری ئەوەی بەرژەوەندی باڵای خەڵکی کوردستان بگرنە بەرچاو و کۆکبن لەسەر بەدیهێنانی خەونی سەدان ساڵەی گەلێکی ژێردەستە و مافخوراو، بەردەوام لە کێبڕکێ و ململانێ و پلانداڕشتن بوونە بەمەبەستی زاڵبوون بەسەر لایەنەکەی تردا. شەڕی ماڵوێرانکارانەی ناوخۆی نێوان یەکێتی و پارتی و دوو ئیدارەیی و دەستگرتن بەسەر موڵکوماڵی گشتی و داهاتی نەوت و خاڵە سنووریەکان و بەقاچاخ فرۆشتنی بەرهەمە نەوتییەکان بەڕێی تەنکەرەوە، مۆنۆپۆڵکردنی بازرگانی دەرمان و جگەرە و خواردنەوە ئەلکهوهۆڵییەکان و کۆمپانییەکانی مۆبایل و ئینتەرنێت و دەیان سێکتەری گرنگی تر نموونەی ئەو ڕاستییانەن. گەر حیزبی سیاسی دەسەڵاتدار کەوتە کایەی بازرگانییەوە، گەندەڵی باڵئەکێشێت بەسەر هەموو جومگەکانی دەسەڵاتدا، ئیبن خەلدون لەمبارەیە ئەڵێت: ئەگەر دەسەڵاتدار بەکاری بازرگانییەوە تێوەگلا، سیاسەت و بازرگانی هەردوو گەندەڵ ئەبن. ئەو دوو حیزبە لە ململانێی نێوانیاندا نەک هەر دەسەڵات، بگرە تەنانەت زمان و کولتورشیان دابەشکرد و شێواند. کار گەیشتە تێوەگلان بە کاری مافیایی مەترسیدار و هەماهەنگی لەگەڵ دەزگای زانیاری و جاسوسییەکانی ڕژێمە داگیرکەرەکانی کوردستان، بۆ پتەوکردنی دەسەڵاتیان. بێگومان ئەو جۆرە کردەوانە لادانە لە پێڕەو و بەرنامەی سیاسی داڕێژراوی هەر یەک لەو حیزبانەی کوردستان، بەواتایەکی تر لەگەڵ خۆیان و جەماوەری حیزبەکەیان و گەلی کوردستاندا ڕاستگۆنین. مێژووی زیاتر لە چارەگە سەدەیەک لە ئەزموونی دەسەڵاتی کوردی ئەوەمان بۆ دەرئەخات، چاوەڕوانی خەمخۆری و دڵسۆزی و وەفاداری ناکرێت لەو حیزبانە و هەر کارێکیش ئەنجامبدەن ئەبێت بەر لەهەر شتێک ڕەچاوی بەرژەوەندی حیزب و سەرکردە و بنەماڵەکانیان ئەکەن.
یەکێتی و پارتی هەموو بۆنەکان وەک هەلێک ئەقۆزنەوە بۆ نمایشی باڵادەستی خۆیان و شانازیکردن بە ڕابردووی خەباتی چەکداری و خوێنی قوربانیان(شەهیدان) بە گوتار و دروشمی پۆپۆلیستی و دەربڕینی سۆز و خەمخۆری درۆزنانە. بەتایبەتی لە بۆنە و یادکردنەوەی کارەساتە دڵتەزینەکانی شاڵاوەکانی ئەنفال و هەڵەبجە و یادی ئیعدامکردن و کوژرانی ئەندامانی حیزبییان، وەک دەرفەتێک بۆ داپۆشینی سیاسەت و کردەوە ناشیرینەکانیان.
لە ئەزموونی خۆمەوە ئەو ڕاستییانەم بەدی کرد لە میانەی بەشداربوونم بە تویژینەوەیەک لەسەر ڕەگوڕیشەی سایکۆڵۆجی ئەنجامدانی جینۆساید و وەک ئەندامێکی کارای ئەو کاتەی “ناوەندی هەڵەبجە دژ بە ئەنفالکردن و جینۆسایدی گەلی کورد –CHAK” لە کۆنفراسی ناساندنی ئەنفال بە تاوانی جینۆساید لە ساڵی ٢٠٠٨ لە هەولێر، بەڕوون و ئاشکرا دیاربوو دەسەڵاتی پارتی وەک حیزبی باڵادەست هەیمەنەی بەسەر بەرنامەی کۆنفرانسەکەوە هەبوو و لەهەوڵی ئەوەدابوو کۆنفرانسەکە لە خزمەتی بەرنامەی حیزبی خۆیدا ببات و کۆمەڵێک بابەتی لابەلایان خستە ئەجیندای کۆنفرانسەکەوە لەبارەی مستەفا بارزانییەوە کە هیچ پەیوەندییەکی بە بەرنامە و ئامانجی کۆنفرانسەکەوە نەبوو.
لەم ڕووەوە؛ کەمپین و ئاکسیۆن و بەستنی کۆنفرانس و کۆڕ وکۆبوونەوە بە ناوی ناساندنی شاڵاوی ئەنفال و کیمیابارانی هەڵەبجە بە جیهان، ئەچێتە بارەی موزایدەکردن و بێنرخکردنی ئەو کارەساتانە و کردنیان بە کەرەستەیەک بۆ مەرامی سیاسی بە شێوەیەکی ناڕەوا. ئەوەی جێی نیگەرانییە، ئەو جۆرە یاری و بازرگانیکردنە بە هەست و سۆزی خەڵک لای کۆمەڵێک کەسی قەڵەمفرۆش و بەناو ڕۆشنبیر و ئەوانەی چاوەڕێی پاشماوەی سەر سفرەی دەسەڵاتدارانن ڕەواجی هەیە و پێشوازی لێئەکرێت بۆ مەرامی شەخسی خۆیان.
لەڕاستیدا، لەدوای ئەوەی کۆمەڵێک ڕێکخراو و لایەن خۆبەخشانە هاتنە مەیدان و کار و چالاکی جۆراوجۆریان ئەنجامدا بۆ ناساندنی ئەو کارەساتانە بە جیهان بە تایبەتی لە هەندەران، وایکرد دەسەڵاتی جووت حیزب ئیحراج بکەوێتەخۆ بە سازدانی ئەو کەمپەین و ئاکسیۆنانە بۆ یادکردنەوەی ساڵیادی ئەنفال و هەڵەبجە و بە بەستنی کۆنفرانس و گێڕانی مەراسیم و ڕووماڵکردنی لە کەناڵەکانی میدیای جۆراوجۆری حیزبییەوە بەمەبەستی خۆنمایشکردن و بەخاوەنکردنی ئەو پرسانە و پەراوێزکردنی ڕێکخراوە خۆبەخشەکان و چالاکیەکانیان. سەرەڕای ئەوەش ئەوەی دەسەڵات ئەنجامی ئەدات بۆ یادکردنەوەی ئەو کارەساتانە و خزمەتکردنی کەسوکاری قوربانیان، لە ئاستی پێویست نییە بە بەراورد بەو تەخشان و پەخشانەی ئەکرێت لە بۆنە حیزبییەکان و بە بەرپاکردنی میهرەجان و فیستیڤاڵی جۆراوجۆر بە ئامانج و ئەجیندای تایبەت و بەلاڕێبردنی خەڵک و پەردەپۆشکردنی کۆمەڵێک دیاردەی دزێو و ئەزموونی شکستخواردووی دەسەڵاتی جووت حیزب و جووت بنەماڵە.
د. سەلاحی گەرمیان
selah.germian@yahoo.com.au
* لەشاری کەرکوک هاتووەتە ژیانەوە.
لە ساڵی 1996 لە ئوسترالیا نیشتەجێ بووە.
* هەڵگری بڕوانامەی دکتۆرایە لە دەرووناسی لە بواری کەسێتیدا.
* ئەندامی دامەزرێنەر بووە لە ناوەندی هەڵەبجە دژ بە ئەنفالکردن و جینۆسایدی گەلی کورد CHAK
* سەرۆکی ناوەندی ڕۆشنبیری کوردی ئوسترالیا بووە بۆ چەند خول.
* چەندین نوسين و لێکۆڵینەوەی هەیە لە بواری دەروونی، سياسی و کۆمەڵایەتی.
* بێجگە لە زمانی كوردی بە ئينگليزی و عەرەبی و فارسی و توركی ئەدوێت و وەرئەگێڕێت.
* لە ئێستادا کاتی خۆی تەرخانکردووە بۆ وەرگێڕان لە زمانی ئینگلیزی و عەرەبییەوە بۆ کوردی.