دیمانەی بۆپێشەوە لەگەڵ هاوڕێ ستار حەمە عەلی ناسراو بە ستاری چیمەنتۆ، یەکێک لە ڕابەران و هەڵسوڕاوانی بزوتنەوەی شورایی… سەبارەت بە ئەزموونی بزووتنەوەی شورایی
دیمانەی بۆپێشەوە لەگەڵ هاوڕێ ستار حەمە عەلی ناسراو بە ستاری چیمەنتۆ، یەکێک لە ڕابەران و هەڵسوڕاوانی بزوتنەوەی شورایی… سەبارەت بە ئەزموونی بزووتنەوەی شورایی
بۆپێشەوە: لە ماوەی ٢٨ ساڵەی دەسەڵاتی بزوتنەوەی کوردایەتیدا، چەندین خۆپێشاندان و نارەزایەتی جەماوەری لەدژی دەسەڵات روویان داوە، هۆکار چییە، کرێکاران و خەڵکی زەحمەتکیش دەست نابەنەوە بۆ بنیاتنانی شوراکان؟
ستاری چیمەنتۆ: سەبارەت بە پرسیارە هەر وەک خۆت ئیشارەت پێداوە بەڵێ سەرباری کەموکورتییەکان و تەمەنی کەمتر لە مانگێکی بەکردەوە دەرهێنانی بزوتنەوەو دەسەڵاتی خودی خەڵکی لە شوراکاندا٫ بەڵام هەڵسوڕاوانی کرێکاری و چەپ و کۆمونیستەکان و ئازادیخوازان بۆ کۆمەڵگەیان سەلماند و بەکردەوە پیشانیاندا کە دەکرێت وەدەتوانرێت لە جێگای دەسەڵاتێکی فەوقی و دیکتاتۆریی چینە باڵاکان٫ خودی خەڵکی لە خوارەوە و لە شوێنی ژیان و کارکردنیاندا لەدەوری یەک کۆببنەوەو رێکخراوی شورایی و جەماوەریی سەربەخۆی خۆیان پێک بهێنن و دەسەڵاتێکی دەستە جەمعی و ئازادانەی خۆیان بەدەستەوە بگرن و خۆیان خۆیان بەڕێوە ببەن و ئەمەشیان لەو مانگی ئازاری 1991 ەدا بە عەمەلی تاقی کردەوە.. هەڵبژاردنی نوێنەرانی ڕاستەوخۆ لە گەڕەک و کارگاو خەستەخانە و شوێنە خزمەتگوزارییەکانی تر و خزمەت و چارەسەری نەخۆش بە خۆڕایی وەیان بە پارەیەکی ڕەمزی و پاککردنەوەی گەڕەک و جادەو ڕێگاکان بە شێوەی خۆبەخش و چەندین کاری تریش لەوماوە کورتەی تەمەنی شوراکاندا دەستکەوت و تەجرەبەی زور گەورە بوون بۆ خەڵکی کوردستان و تا ساڵانێکی زۆر دواتر و تەنانەت تا ئێستاش کەم نین ئەو شێوازی هەڵسوڕان و کار و دروستکردنی ڕێکخراوە جەماوەرییانەی کە شوراکان و بزوتنەوەی شورایی ئازاری نەوەدویەکی سەدەی ڕابردوو ئیلهام بەخشییەتی..! نموونەی یەکێتیی بێکاران و هێزە دەیان هەزار کەسییەکەی٫ کە ناسیۆاالیزمی کوردی وددەسەڵاتەکەی هێنابووە لەرزە و هەتا ئێستاش بورجوازی کوردی ترسی ئەو هێزە لە دڵ و لاشەیدا ماوە! بانگەوازی و پێکهێنانی ڕێکخراوی سەربەخۆی ئافرەتان و دروستکردنی خانەی پاراستن بۆ ئەو ژنانەی هەڕەشەی کوشتنیان لەسەربوو دەستکەوتی زۆر گەورە بوون بۆ هەستانەوەی کۆمەڵگە و پاراستنی ئازادییەکانی هەروەها هەبوونی ئێستای بزوتنەوەیەکی جەماوەریی ناڕەزایەتی کە لەلایەکە یەخەی بەدەسەڵات گرتووە و لەلایەکی ترەوە خەریکی خۆڕێکخستن و دروستکردنی چەندین ئۆرگانی خۆبەڕێوەبەرێتییە٫ هەمووی پێکەوە دەستکەوتی مەزنی ئەو شێوازە لەخەبات و هەڵسوڕانی بزوتنەوەی شورایی و کۆمونیستیی ئەو سەردەمەیە.
بۆپێشەوە: زۆر هۆکار وەکو پاشەکشەی شوراکان ئاماژەی پێدەکرێت، بە بۆچوونی تۆ هۆکاری سەرەکی پاشەکشەی شوراکان چی بوو؟
ستاری چیمەنتۆ: من هیچ گومانێکم لە کەموکورتیی زۆری بزوتنەوەی شورایی ئەوسەردەمە نییە و گەر بمگەڕێننەوە ئەو سەردەمە هەر شورا و دروستکردنی شوراکان تاکە بەدیلمە بۆ بەڕێوەبردنی کۆمەڵگە٫ بەڵام بە شێواز و تاکتیک و تەکنیکێکی زور جیاوازتر بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا بڕوای تەواوم بەوە هەیە کە٫
یەکەم : شوراکان خۆیان پاشەکشەیان نەکرد٫ بەڵکو بەزەبری هێز و چەک و ئاوارەکردنی ملیۆنیی خەڵک پاشەکشەیان پێکرا.
دووەم: هێزو دەسەڵاتی بەرەی کوردستانی و حیزبە قەومی و ئیسلامییەکان بەتەنها هەرگیز نەیان دەتوانی بزوتنەوەی شورایی پاشەکشە پێبکەن٫ گەر پلانی بازاڕو سەرمایەی جیهانیی ئامریکا و هێزە هاوپەیمانەکانی بۆ سەرکوتی هەر شۆڕش و هاتنە مەیدانی هەرهێزێکی سەربەخۆی خودی خەڵکی لە عێراقدا لە ئارادا نەبووایە! ئامریکاو هاوپەیمانەکانیان ئەوپلانە زەهراوییەیان داڕشتبوو کە ئێستا لە عێراق و ناچەکە بە ڕێوە دەچێت و ئامانجیان لەتوپەت کردنی کۆمەڵگەی عێراق و بەگژیەکدا کردنیان بوو لەسەر بنەمای نەتەوەو دین و مەزهەب و تا لەوێوە بتوانن نەک هەر عێراق بەڵکوو دەست بگرن بەسەر تەواوی ئابووریی ژێرزەوی و سەرزەویی گشت ناوچەکەو ببێتە جێگەی ساغکردنەوەی تەواوی ئەو عەمبارە چەک و جبەخانەیەی ساڵەهایە لە مەخزەنەکانیاندا کەوتووە. جا کاتێک بۆرجوازی جیهانیی و ئامریکا تازەبەتازە دەهۆڵی مەرگی کۆمونیزم و دەسەڵاتی شووراییان دەکوتی٫ سەر هەڵدانی ئەم بزوتنەوەشوراییەی کوردستان و بەرزکردنەوەی ئاڵای سووری کۆمونیستی و بزوتنەوەی شورایی بووە شۆکێکی گەورە بۆیان و هەرزوو هەڕەشەیان لە سەرانی بزوتنەوەی کوردایەتی کردبوو٫ کە دەبێ بارگەو بنەی ئەو ئاڵاسورانە بپێچنەوە دەنا بچوکترین کۆمەکتان پێناکەین و ئەم ئیعتیرافەش لەزمانی خودی نەوشیروان مستەفاوە بڵاو کرایەوە. بویە بەبڕوای من نەک هەر هێرشی پارتی و یەکێتی بۆسەر بنکەی شوراکان٫ بەڵکو گێڕانەوەی دەسەڵاتی هارو دڕندەی بەعس و ئاوارەپێکردنی خەڵکی کوردستان لە دووتوێی پلانی سەرکوتکردنی شوراکان و دەسەڵاتی سەربەخۆی خەڵکیدا بوو چونکە ئەمەی دوایی پپێچەوانەی تەواویی پلانەکانی ئامریکابوو
بۆپێشەوە: رۆڵی رابەران و هەڵسوڕاوانی بزوتنەوەی کرێکاریی لە شوراکاندا چی بوو؟
ستاری چیمەنتۆ: سەبارەت بە ڕۆڵی ڕابەران و هەڵسوڕاوانی بزوتنەوەی کرێکاری لە شوراکاند، هەرکەسێک بە وردی و ویژدانەوە باسی بکات ناتوانی هەڵسوڕاوانی کارگەی جگەرە و کارمەندانی خەستەخانەکان و کرێکارانی کارگەی چیمەنتۆ و ئەلبیسە و هەڵسوڕاوانی پۆست و فەرمانگەکانی کارەباو زۆرێک لە کارگە ئەهلییەکان و کرێکارانی شارەوانی و تەنانەت بێکارانیش لەبیر بکات! ئەو هەڵسوڕاوانە هەم لە شوێنی کاری خۆیان و هەم لە گەڕەکەکانیاندا لە شوراکاندا بەوپەڕی جیددییەتەوە خۆیان ڕێکخستبوو وە کاریان بۆ ئەوە دەکرد کە تەواوی بەڕێوەبردنی کارگەکە وە یاخود فەرمانگەکە لە ئەستۆی خۆیان بێت، وە یاخود نوێنەری کرێکاران ڕاستەوخۆ بەشداریی لە بەڕێوەبردنی هەموو بەشەکانی کارگە یان فەرمانگەکە بکەن و لەکاتی کۆبوونەوە گشتییەکانی کارگە و گەڕەکەکانیشدا ئەو هەڵسوڕاوانە زور لێبڕاوانە خۆیان کاندید دەکردو و زور لێبراوانەش کاریان لەسەر بەئەنجامگەیاندنی فەرمانەکانیان دەکرد، وە هەمیشە لە پەیوەندیی بەردەوامدا بوون لەگەڵ کرێکارەکانی تردا. بۆ نموونە هەڵسوڕاوانی خەستەخانەکان جگە لەکاری ناو خەستەخانەکانی بەردەوامیش خەریکی بەسەرکردنەوەی شورای گەڕەکەکان بوون تا ئاگاداری پێداویستییە تەندروستییەکانی گەڕەکەکان. کرێکاران و هەڵسوڕاوانی کارگەی جگەرە هەر لە یەکەم ڕۆژەکانی کۆبوونەوەکانیانەوە بڕیاری دەرکردن و تەنانەت دادگاییکردنی بەڕێوەبەری کارگەکەیان دابوو لەبەرئەوەی کە لەسەردەمی بەعسدا دەستی ڕاستەوخۆی هەبووە لە چەوساندنەوە و بە زیندانی گەیاندنی کرێکاراندا. ئەمانە و زۆربەی هەرە زۆری کارەکانی تریش لە بەڕێوەبردنی سەرتاسەریی شار و تەنانەت دروستکردنی هێزی چەکداریی شورا هەم بۆ پارێزگاریی لە شوراکان و هەم لەپێناو ڕاوەستانەوەو بەرگریکردن لە دژی ڕژێمی بەعس و ناردنی هێزی شورا بۆ بەشداری لە ڕزگارکردنی خەڵک و شاری کەرکوک.
بۆپێشەوە: سەرباری هەر کەم و کوڕییەیەک وە وێرای تەمەنی کورتی شوراکان، دەستکەوتەکانی شوراکان و بزوتنەوەی شورایی چی بوون؟
ستاری چیمەنتۆ: کاتێک کە بزوتنەوەی شورایی لە ئازاری 1991 سەری هەڵداو شوراکان لەلایەن هەڵسوڕاوانی کرێکاری و چەپ و کۆمونێستەکان و بەشێکی بەرچاو لەخەڵکی خەڵکی کرێکارو زەحمەتکێشی شوێنی کارو ژیانیانەوە پێکهێنا، سەرەتای راپەڕین بوو کە هێزەکانی ڕژێم وەدەرنرا و لەهەمان کاتیشدا دەورانێکی زور بوو، کە بزوتنەوەی ناسیۆنالیزمی کوردی و حیزب هێزەکانی ڕۆڵێکیان لەناو خەڵک و ناڕەزایەتیەکانیدا نەمابوو، بۆیە ئەو بزوتنەوە چەپ و کۆمونیستییەی کە پایەگایەکی کۆمەڵایەتی تاڕادەیەک پتەوی لەناو بەشێک لەکرێکاران خەڵکی زەحمەتێکشی کوردستاندا دانابوو توانی ڕۆڵێکی ڕاستەوخۆ لەپێکهێنانی کوبوونەوە گشتییەکان و شوراکاندا ببینێت.
لێرەوە دەتوانم بڵێم کە لەئێستادا و لەدوای بیست و هەشت ساڵ بەسەر ئەو مێژووەدا، دەسەڵاتی بزوتنەوەی کوردایەتی و حیزب و بنەماڵە و هێزە خێڵەکییەکان و بزوتنەوە ئیسلامییەکان و حیزبەکانی هاوکارییەکی لەڕادەبەری بۆرجوازی جیهانی و ناوچەکەیان لەپشتە و هەر لە سەردەمی سەرکوتکردنی شوراکانەوە تا ئێستا هەمیشە بەو پشتیوانی و هاوکارییە جیددییەی سەرمایەداران و سیستەمە جیهانییەکەیانەوە خەریکی ئەوەن کە هەموو ئەو ڕێگایەنە بگرن کە لێیەوە ئیمکانی سەرهەڵدانەوەی بزوتنەوەی شوورایی دەسەڵاتی خودی خەڵکییان تێدایە. تا ئێستاش ئەگەرچی ناڕەزایەتیی ڕۆژانە بەدژیان هەیە، بەڵام بە دەلیلی لاوازیی بزوتنەوەیەکی شورایی لەلایەن خودی خەڵک و تەنانەت بزوتنەوە چەپ و کۆمونیستییەکەشەوە نەتوانراوە دەست ببرێتەوە بۆ دروستکردن و پێکهێنانەوەی شوراکان.
جگە لەوەش مەسەلەیەکی گرنگتر ئەوەیە، کە دەبێت ئەو بزوتنەوەیە لە هەر شوێن و لەهەر کاتێکدا توانی دەسەڵاتی بۆجوازیی کورد و ئیسلامی لاواز بکات و بێئاسوی بکات، دەتوانێت فەوری دەست بباتەوە بۆ کۆبوونەوە گشتییەکانی کارگە و گەڕەکەکان و دەسەڵاتی شوراکان بخاتە جێگای دەسەڵاتی میلیشیا و ئەحزابە قەومی و دینییەکان. بۆیە لەکۆتا وشەمدا دەڵێم دیارە تا ئێستا ئەم هێز و بزوتنەوەیە بەم ئاسۆیەی پێکهێنانەوەی شوراکان نەهاتووەتەوە مەیدان و ناڕەزایەتییە جەماوەرییەکانیش سەرتاسەری و هەمەگیر نەبوون تا ببێتە فشاری جیددی لەسەر ئەو دەسەڵاتە.