لەگۆشەیەکی ترەوە… موزەفەر عەبدوڵا

ئەرێ ئەو هەموو حەیاو حورمەتەی کە بە پێویستت دەزانی بۆ خۆت وەک سیاسییەک بەچی فرۆشتت؟

گەڕانەوەی ڕیسواییانەی سەرۆکی هاوپەیمانی دیموکراسی و دادپەروەری – دکتۆر بەرهەم ساڵح – بۆ ناو ماڵە گەورەکەی مامی گەورەی، بە دزی هەموو هاودیدەکانییەوە، لە ڕۆژەکانی هەفتەی ڕابردودا بووە یەکێک لە ڕوداوێکی گەورەو سەرنجڕاکیشی گاڵتەجارییەکان. ئەم ڕوداوە کە بۆتەی هەراوهوریاو بەڵێنی دۆزنانەو هەرەشەی زمان بڕین ئەوەندەی تر بوو بە بەڵگە بۆ سەلماندنی دەنگدان و هەڵبژاردنی پەرلەمانەکەیان کە گاڵتەجاڕییە. ئەم هەواڵە هاودیدەکانی بەرهەم سالح و تەنانەت زۆربەی نووسەرە سیاسی و ڕۆشبنبیرەکانیش، کە لە ڕوانگەی چینایەتیەوە ناڕوانن بۆ کۆمەڵگەی کوردستان و دەسەڵاتی سیاسی و کێشەو ململانێکانی، وەک هەورە تریشەی ئاسمانی ساماڵ وابوو بۆیان و توشی شۆکی کردن. بە تایبەتی ئەم سەرۆکی هاوپەیمانی یە نوێیە کە بە پیاوە لیبرال و عاقلەکەی ناو یەکێتی هەژمار دەکراو، گوایە زۆر جێگای متمانەی مامی گەورەی بوو، لە قسەکانی چەند ڕۆژ لەمەوبەری هەمیشە جەختی لەوە دەکردەوە کە ئەو لە دژی قۆرغکردنی دەسەڵات و نادیموکراسی بوون و ناعەدلەتی لە دابەشکردنی سەروەت و سامانی وڵات لەلایەن بنەماڵەوە، هاتۆتە دەرەوەو دەیەویت لەڕێگای پێکهێنانی ئەم هاوپەیمانییە دیموکراسی و دادپەروەریەوە ئەو ئامانجانە بەدی بێنێت. وە چەندین جار لە وەڵامی چاوپێکەوتنەکان و لێدوانەکانیدا جەختی لەوە دەکردەوە کە ئەو خاوەنی حەیاو حورمەتەو هەرگیز بۆ پلەوپایەو پوڵ و سەرمایە ناگەڕێتەوە ناو یەکێتی. بۆیە ئێستا دوای ئەم چاوشارکێ دۆڕاو گاڵتەجاڕییە هەموو لایەک هەقێتی لێی بپرسین ئەرێ دکتۆر بەرهەم ئەو هەموو حەیاو حورمەتەی کە بە پێویستت دەزانی بۆ خۆت وەک سیاسییەک بەچی فرۆشتت…؟!  بۆ وەڵامدانەوەی ئەم پرسیارەو دانی ڕاوبۆچون و هەڵوێستمان لەسەر ئەم پرسە کە بۆتە ڕوداوێکی گەورەو گەرم وا پێویست دەکات چەند ڕاستییەک رۆشن کەینەوە کە هۆکاری ئەم چاوشارکێ دۆڕاو گاڵتەجاڕیەیە. بەر لەهەر شتێک هۆکاری سەرەکی بۆ ئەم ڕوداوە دەگەڕێتەوە بۆ ناوەڕۆکی جوڵانەوەی کوردایەتی و دەستەوتاقمە چەتەگەری یە خێڵەکی و بنەماڵەیییە دزو گەندەڵ و سەرکوتگەرییەکان لەم هەلومەرجەی کە سی ساڵە بەردەوامە. ڕاستییەکەی ئەوەیە کە هەموو ئەو حەیاو حورمەتەی کە سەرانی گەورەو بچوکی ئەم جوڵانەوەیەو دەستەوتاقمەکانی شانازنی پێوە دەکەن لە نزیک بە یەک سەدەی ڕابردودا بەستراوەتەوە بە پلەو پایەو پول و سەرمایەو پاراستنی ئەو بەرژەوەندیانەوە. ئاشتی و ململانێ و شەڕی ئەمانە هیچ کات لە پێناوی ئازادی زۆرینەی جەماوەری ستەملێکراوی کوردستان و مافەکانیان نییەو نەبووە. هەر بۆیەش پەیڕەوکردنی هەر جۆرە کارو هەڵوێستێک لە دژی یەکترو ملشکاندنی یەکترو پاراستنی بەرژەوەندییەکانیان لە ڕوی سیاسی و شەخسی یەوە بە ئاسایی دەزانن. هۆکارێکی تر بەندە بەو کێشەو ململانێیانەی ناو یەکیتییەوە کە دەمێکە هەیە. بە تایبەتی دوای مردنی مامی گەورەیان، جەلال تالەبانی ئەم کێشەو ململانێیە لەسەر ئەو بەرژەوەندی یە ئابوری و سیاسییانە گەییشتۆتە ئەو ڕادەیەی کەسانی وەک بەرهەم ئەم چاوشارکی دۆڕاو گاڵتەجاڕییە بکات. هیچ گومان لەوەدا نییە کە یەکێتی وەکو نەوەی یەکەمی جولانەوەی کوردایەتی، ماوەیەکە گەیشتوتە قۆناغێک تا بە تەواوی یان هەڵوەشێتەوە یان بە کردەوەو فەرمی ببێتە هێزێکی سیاسی خێڵەکی و بنەماڵەیی وەک پارتی. تاڵەبانی باوک تا مرد نەیتوانی ئەم ستراتیژە یەک لا بکاتەوەو ڕاستەوخۆ بە بێقەیدو شەرت بە کردەوەو بە فەرمی هەموو دەسەڵاتی سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتی خۆی ڕادەستی خێزان و کوڕو بنەماڵەکەی بکات بۆیە کار گەییشتە ئەمرۆ دەیان باڵ و سەدان لاباڵ و پەنجەی بە ئاشکرا تیا دروست بێت. ئێستا ئیتر شەرە لەسەر پلەوپایەو پۆست وپول و سەرمایە. وە هێنانە پێشەوەی مامی بچوک کە قوبادە بۆ یەکلاکردنەوەی ئەو ململانی و شەڕەیە بە قازانجی باڵادەستی بنەماڵەی تاڵەبانی وەک پارتی و بارزانی. خۆ ئەگەر تا بەستنی کۆنگرەکەیان نینۆک و پەنجە زیادەکانی هەندێک لە باڵ و لاباڵەکان ببڕنەوە ئەوە ئیتر ئەم شەڕە زۆر هێور دەبیتەوەو مامی بچوک لەسەر عەرشی کورسییەکەی پاشایەتییەکەی مامی گەورە لە دەباشان دادەنیشێت. دوای ئەوە ئیتر ئەو کۆتا بڕیار دەدات کە کێ و کێ؟ چی و چی هەبێت و نەبێت لە پلەوپاپەو پۆست و پول وسەرمایەیە. هۆکارێکی تر دوای ئەمە پەیوەستە بە خودی ئەم سیاسەتمەدارە لیبرالە عەقل غەربییە کە بەشی زۆری ژیانی لاوێتی لە وڵاتانی رۆژئاوا، بە تایبەتی بەریتانیا و ئەمریکا بەسەر بردەوە. وەک دەڵێن سەری کردوە بەناو زۆریك لە داڵانەکانی دەزگا جاسوسییەکانی ئەو وڵاتانە بە تایبەتی ئەمریکا. ئەم سیاسەتمەدارە خاوەن حەیاو حورمەتە هەر لەسەرەتای نەوەتەکانەوە لەگەڵ مامی گەورەیدا زۆر پێویستیان بە یەک بوو. هەر بۆیەش لە پڕێکدا لە ڕواڵەتی سیاسەتمەدارێکی لیبرال و ناوەڕۆک قەومی و خێڵەکی هاتە گۆڕەپانی سیاسی یەوە، بەڵام ئێستا دەوکەوت کە هەموو بیرو کارو کەلتوری سیاسی دونیای لیبرالیزمی لە هەلومەرجی کوردستاندا بەم چاوشارکی دۆڕاو گاڵتەجارییەوە ببەستێتەوە. هیچ گومان لەوەدا نییە کە لە سایەی دەسەڵاتی سی ساڵەی چینی لۆمپەن بۆرژوازی و جوڵانەوە کوردایەتییەکەی و دەستەو تاقمەکانی ناوەرۆکی ئەم سیاسەتمەدارانە کە دەیانەویت بە پروپاگەندەنی لیبرالیزم و سۆسیال دیموکراسی خەڵک تەفرە بدەن هەر دەردەکەوێت. لە ڕویەکەوە ئەمەیان لە نەزانییەوە نییە، بەڵکو لە درک کردنیانەوەیە بە ناوەڕۆکی جوڵانەوەو دەسەڵاتی دەستەو تاقمەکانیان لەم هەلومەرجەدا. چونکە هەروەک چۆن خودی هەموو چینەکە بۆتە لۆمپەن بەهەمان شێواز ڕەوت و باڵەکانی بۆتە لۆمپەن لیبرال و لۆمپەن سۆسیال دیموکرات و…هتد .تەنانەت چەپی کۆن و نەریتی – تقلیدی – سەردەمی دونیای دووجەمسەری کە دەمێکە توشی شۆک و سەرە گیژە بووە، وەک توێژێکی وردە بۆرژوا، بوونەتە زوڕناژەن و پاشکۆی ئەم چینەو جوڵانەو باڵ و لاباڵ و دەسەڵاتە دزو گەندەڵ و میلیشایییەکەی. ئاخر کوا لە دونیای سیستەمی دیموکراسی واقعی لیبرالی و سۆسیال دیموکراسی ڕۆژئاوا لە ئەمریکاو ئەوروپاوە تا ئوسترالیا سیاسەتمەدارێک هەبووە وەک ئەم سیاسەتمەدارە هەمووحەیاو حورمەتی خوی وا بە ئاسانی و ئاشکرا هەڕاج فرۆش بکات، تەنها بۆئەوەی ببێتە کاندیدی یەکێتی بۆ پۆستی سەرۆک کۆمار. پۆستێک کە نەک تاقمە ئیسلامی و تایەفی و قەومی و قەبیلەییەکانی عەرەب گاڵتەی پێ دەکەن تەنانەت هەموو خەڵکی کوردستان و خودی سەرانی قەومی کورد گاڵتەی پێدەکەن. ئاخر لە سیستەمی دونیای ڕۆژئاوا کێ بینویەتی سیاسەتمەدارێکی لیبرال بە بێ ئاشکراکردنی جیاوازی فکری و سیاسیەکانی واز لە حزبەکەی بێنێت و حزبێکی تر لە چەند هەفتەو مانگ پێکبێنێت و پاشان بچیتەوە ناو حزبی یەکەم. هاوکات پاشەقول لە هاودیدەکانیشی بگرێت. ئەمە بەس لە پیاوە لیبرال و عەقڵ ڕۆژئاوایییەکەی ناو دونیای سیاسەتی کوردایەتی ڕودەدات. جا وەک لە سەرەتاوە ئاماژەمان پێدا ئەمە هەر ئاکام و بەرەنجامی ئەو ململانێ شوم و دواکەوتوەیە کە دەیان ساڵە پارتی و یەکێتی وەک باوک و کوڕی جولانەوەی کوردایەتی ئەنجامیان داوە. لەوەتەی جوڵانەوەی کوردایەتی هەیە، بە تایبەتی لەو کاتەوە دوو شەق بووە لە نیوەی پەنجاکانەوە بۆتە مەلایی و جەلالی، دەیان دیاردەو گەمەی وا کۆمیدی و تراژیدیان تۆمار کردەوە کە هەمیشە خەڵکی کرێکارو زەحمەتیکیش باجەکەیان داوە. کاتێک ٦٦ و ٧٠ و ٧٥ و ٨٣ و٩٤ و ٩٦ و ٢٠١٦ دەیان و سەدان روداوی تر لەنێوان ئەم مێژوەدا هەبێت و بەشێک بێت لە مێژوی جوڵانەوەی کوردایەتی وتاقمە خێڵەکی وبنەماڵیییەکانی ئەوە ئیتر چاوشارکێ دۆڕاوە ڕیسواو گاڵتەجارییەکەی ئەم سیاسەتمەدارە بە حەیاو حورمەتە لیبرالەش دەبێتە ڕودواێکی ناو مێژوویی ئەم جوڵانەوەیە. بۆیە خەڵکی بە گشتی و بە تایبەتی هاودیدەکانی ئەم سیاسەتمەدارە بە حەیاو حورمەتە هەقیانە بپرسن ئەری ئەو هەموو حەیاو حورمەتەی کە بە پێویستت دەزانی بۆ خۆت وەک ئینسانێکی سیاسی بە چی فرۆشتت..؟!! وەڵامەکەشی ڕون و ڕاشکاو هەر ئەوەیە کە بەو کورسی یە لەرزیوەی سەرۆک کۆماری عیراق کە دەمێکە لەپشتەوە خۆی بە قاچەکانییەوە هەڵواسیووە. بەڵام پێویستە ئەم سیاسەتمەدارە بە ڕواڵەت لیبرالەو هەموو سیاسەتمەدارانی تری کوردایەتی باش بزانن کە لە کۆمەڵگەی چینایەتی کوردستاندا بوونی بەرەی ئازادیخوازی و یەکسانیخوازی هەر زوو لە ناوەڕۆکی سیاسەت و کردەوەو بانگشەکانیان تێدەگەن و هەمیشە دەیان دەدەنە بەر ڕەخنەو ناڕەزایەتی و ڕیسوایان دەکەن. جا پێویستە ئەم ڕوداوە گاڵەجاڕییەش ببێتە بەڵگەو ئەزمونێكی تر تا جەماوەری ئازادیخواز بەشداری گاڵتەجاری هەڵبژاردنی بەناو پەرلەمانەکەیان نەکەن و بیان دەنە بەر رەخنەو نارەزایەتی و ریسوایان بکەن…