ڕێژەی تاوان لە هەرێمدا بەخێرایەکی زۆر بەرەو هەڵکشان دەچێت…
کەم رۆژ هەیە تاوانێک یان چەند تاوانێک لە رێگای کوشتنەوە بە رێگای جۆراوجۆر نەبیستین. کەم رۆژ هەیە هەواڵی دۆزینەوەی تەرمێک، جەستەیەکی شێوێنراو، سوتاو، گوللە بەجەستەوە بوو، یان هەواڵی دەستڕێژی گوللە لە خێزانێک، هاوڵاتیەک، یان شەڕی نێوان دوو بنەماڵە و قوربانیەکانی…تاد، نەبنە سەردێری میدیاکان. ئەوە بەجیا لە هەواڵی بەردەوام و تەکاندەری قوربانیانی شوێنی کار، کوشتنی ژنان، خۆکوژیی و خۆسوتاندنیان تا دەگاتە قوربانیانی رێگاو بان و هاتووچوو، خنکان لە ئاو و روبار و دەریاچەکان و هاوکات رادەی دزی و تاڵانی ماڵان و دوکان… تا دێت بەرەوە هەڵکشان دەچن. هەر ئەم هەفتەیە هاوڵاتیەکی تر بەناوی سەڵاح حەمە ساڵح لەگەرەکی قولەوەیسی لەلایەن پاسەوانێکی پێشووی بەرپرسێکی باڵاوە کوژرا و پێشتریش چەندین کوشتنی تر لەلایەن بەرپرسان و کەسانی نیو دەزگا ئەمنیەکان، ئەنجام دراون.
بەجیا لەوەی بەشی هەرەزۆری ئەم قوربانیانە، بەتایبەتی تاوانی کوشتنەکان و زۆربوونی دزی و تاڵانی… روداوی سادە و بێ هۆکار نین. تاوان و تاوانکاری هەمیشە رەنگدانەوەی دۆخ و هەلومەرجێکی ئابوری و سیاسی و کۆمەڵایەتییە و پەروەردەیی و یاساییە، هاوکات بەرەڵاکردن و دەست ئاوەڵاکردنی بەرپرسە سەربازی و ئەمنیەکان، هۆکارێکی ترە.
زوربەی هەرەزۆری کوشتن و تاوانکارییەکان، ریشەی لە دۆخی نەخوازراوی ژیان و گوزەرانی هاوڵاتیان دایە… بێکاری و گرانی و برسێتی و نەداری و بێ موچەیی…تاد هۆکاری سەرەکی ئەو تاوانانەن، دەسەڵاتی سیاسیش هۆکاری بێکاری و گرانی و هەژاری و برسێتیی و لەگەڵیدا بەخشینی ئیمتیازە بە بەرپرسە سیاسی و سەربازی و ئەمنیەکان، تا بە شیوەی توندوتیژ و دڵرەقانە رووبەرووی هاوڵاتیان ببنەوە.
کۆمەڵگەی کوردستان، دابەشی دوو دنیای ژیان کردن بووە، دنیای کەمایەتیەکی زۆر کەمی دەسەڵات و سەرمایەدار و بازرگانەکانەکان کە لەسەر دزینی دەست ڕەنج و ماندووبوون و برسیکردنی زۆربەی هەرەزۆری کۆمەڵگە، بەهەشتێکی واقعیان بۆخۆیان و ئێستاو ئاییندەی نەوەکانیان خوڵقاندووە، لەبەرامبەردا زوربەی هەرەزۆری کۆمەڵگە لە کەمترین پێداویستی ژیانێکی سادە و ئاسایی بێبەشن، وێڵی دوای نان و کار و ژیانێکی ئارامن و بە کردەوە ژیانێکی دۆزەخیان بەسەردا سەپێنراوە. ئەم واقعیەتە نەخوازراوە کە ریشەی لە سود پەرستی و چاوچنۆکی دەسەڵات و پارێزەری کەمایەتیەکی سەرمایەدار دایە، سەرچاوەی سەرەکی تاوانەکان و زۆربوونیانە. یاسا و دادگاش بەپێچەوانەی بانگەشەی باو بۆ رێکخستنی کۆمەڵگە نییە، بەڵکو بۆ بەرگری لەم نەزم و نیزامە سەرەوخوارەی کۆمەڵگە قوتکراوەتەوە، هیز و ئامرازی بەرگری لەم هەڵاواردن و قڵشتە قوڵە چینایەتیە و بۆ کۆنترۆڵکردنی کۆمەڵگە و رێگەگرتنە لە یاساو رێسای ئاسایی ناو کۆمەڵگەو خێزانەکانە کە هەمیشە لەپێشتر و مۆدێرنتر و ئازادترە، لە یاسا باوە پەسەندکراوەکان. زیاتر لەوانە بێدەربەستی و نەپرسینەوەی یاسایی و جێ بەجێنەکردنی سزاکان لەسەر بەرپرسەکان و کەسانی سەر بەدەزگا ئەمنیەکان و بەرپرسە دەسترٶشتوەکان کە تاوان ئەنجام دەدەن، وای کردووە ئەو کەسانە بێ سڵەمینەوە دەست بۆ چەک ببەن و کوشتار بکەن.
ئینسانی برسی کراو و دەروازە بەرووداخراودا، بۆ مانەوەی لە ژیان ناچارە دەستبداتە بەرگری سلبی و دەست بۆتاوان ببات، پەنا بۆ دزی ببات. ئینسانی بی ئومێدکراو هیوا خنکێنراو ناچارە دەست بۆ خۆکوژی ببات… هەموو تاوانەکانی کوشتن و خۆ کوژی و دزی و تاڵانی، ریشەیان لەو دۆخەدایە، خوڵقینەری ئەو دۆخەش، دەسەڵاتی سیاسییە.
لەگەڵ ئەوەدا رۆژ بەرۆژ رێژەی تاوانەکان زۆرتر دەبن و شێوی جیاواز بەخۆیانەوە دەگرن و قوربانیەکانی هەڵدەکشێن، کەچی دەسەڵاتی سیاسی هەرێم کەخۆی لایەن و هۆکارێکی خوڵقینەری ئەو دۆخەیە، وەکو چاودێر مامەڵەی ئەو دۆخە دەکات لەجیاتی ئەوەی رێکار و رێگایەک بگرێتە بەر بۆ کەم کردنەوە و سنوردارکردنی، بێ باکە بەرامبەری.
کەمی موچە و بێ موچەیی و دواکەوتنی موچە، گرانی بازار و بێکاری و هەژاری لەپاڵ نەبوونی سەرەتاییترین خزمەتگوزارییەکان بەتایبەتی کەرتی تەندروستی، کە هەموویان پەنجەی تۆمەتباری دەخەنە سەر دەسەڵاتی سیاسی، بۆتە هۆکاری سەرەکی بۆ ژینگەسازکردن بۆ تاوانەکان.
دیارە تاوان و تاوانکاری لەهەموو گۆشەو کەنارێکی دنیادا هەیە، کوشتن و خۆکوژی لە هەموو وڵات و کۆمەڵگەیەکدا بوونی هەیە، بەڵام هاوکات دەسەڵاتە بەرپرسەکان، کەمێک بەرپرسیاریەتی هەڵدەگرن و لانی کەم بەیاسایەکی مەدەنی بەرگری لە تاوانکار و تاوانلێکراو دەکەن. بەدواداچوون بۆ هۆکارەکانی دەکەن، لێپرسینەوە و لێکۆڵینەوە لە تاوانەکان و بەدواداچوون بۆ هۆکارەکانی دەگرنە بەر. بەڵام دەسەڵاتە نابەرپرس و دواکەتوو و بنەماڵەیەکان، کێشەیەکیان لەگەڵ ئەم هەموو تاوان و تاوانکاریەدا نییەو بێ باکانە لە میدیاکانیانەوە هەواڵەکان دەگوازنەوە.
لەبەرامبەر بەو دۆخە نەخوازاوەو بێ دەربەستی دەسەڵاتدا، پێویستە هەنگاوی بەرجەستەو خێرا بەدەستەوە بگیرێت. چۆن داخوازی بۆ نان و موچە و خزمەتگوزارییەکان و بۆ ئازادی و مافە فەردی و مەدەنیەکان، بۆتە خواستی بزوتنەوەی ناڕەزایەتی خەڵکی کوردستان، ئاواش پێویستە گرتنەبەری رێکاری پێویست بۆ بەرگری بە تاوانەکان و بەدواداچوون و لێپرسینەوەی یاسایی مەدەنی، ببێتە خواستی خەڵکی کوردستان.