هەرێمەکانی ترس) نوسینی شەماڵ بارەوانی … بەشی دووەم
هەرێمەکانی ترس)
نوسینی شەماڵ بارەوانی
بەشی دووەم
ئەو دەسەڵاتە ڕەهاگەراییەی پیاو جگە لە چەوسانەوەو لێدان لە ژن چیتری لێ بەرهەم نایەت. ئەم دەسەڵاتەی وەنەبێ تەنها لەچوارچێوەی ماڵ بەسەر ژن و خێزاندا جێ بەجێ بکرێت و خۆی بسەپێنێت و بە زاڵی بمێنێتەوە، بەڵکو ڕۆچووەتە کونج و کەلەبەری هەموو سێکتەرەکانی ژیان و بووەتە مۆتەکەو نەریت و کەلتوور و مەزهەب.
یاسا و نۆڕمەکان هەمووی لە بەرژەوەندی پیاو داڕێژراون و پشت بە بنەماکانی ئەقڵیەتی پیاو سالاری دەبەستن و تا سەر مۆخی ئێسقان دژ و پێچەوانەی پێوەرەکانی مرۆڤ بوون و مافەکانی ژنن.
فەزیلەخان لە ڕێگەی ئەو کارەکتەری ڕۆمانەکەی (مارگرێت باس لە نەهامەتی و موعاناتەکانی مرۆڤی ڕۆژهەڵات دەکات، ئەو تاڵی و سوێری و موعانات و نەهامەتیانەی مارگرێت لە میسر و لوبنان و عێراق دەیچێژێت و ڕووبەڕووی دەبێتەوە.
فەزیلە لە «هەرێمەکانی ترس»دا باس لە پاردۆکس و دژایەتی و ململانێ و یەکتری کوشتنی مرۆڤەکان دەکات، لە پێناو ئایین و مەزهەبی جیاواز، نووسەر قسە لە ناکۆکی سیاسی دەکات و لەو جەنگە ئایینی و مەزهەبی و تائیفی و ئایدیۆلۆژیی و تیرۆرە فیکری و توندوتیژییە ئایینی و یەکترکوشتنەی مرۆڤەکان دەدوێت، کە لەپێناو مەزهەب و ئایدیۆلۆژیاو ئایین بەرپایانکردووە.
ئەو مرۆڤانەی مەزهەب و بیرو باوەڕەکەیان، کردوونی بە نەیارو دوژمنی یەکتری و وەک دڕندەیەک بەربوونەتە گیانی یەکتری و بە دەڕاسەی مەرگ ژیان و مرۆڤ دەدوورنەوە. ئەو مرۆڤانەی بوون بە ڕاسزم و فاشیستی تەمام عەیارو بیری ڕاسیزم گەرێتی و فاشیزم بڵاودەکەنەوە.
ئەو مرۆڤانەی ئایین دەکەن ئامێرێکی توقێنەر و بەئایدیۆلۆژیایەکی ترسناک و ڕێگەی سەرکوتکردن و یەکلاییکردنەوەی حیساب لەگەڵ خاوەن بۆچون و ئایینی جیاواز. ئەو مرۆڤانەی بەزۆر بیروباوەڕە توند ئاژۆییەکەی خۆیان بە سەر ئەوانیتردا دەسەپێنن.
ئەو مرۆڤانەی ئایین دەکەن بە شمشێر و ملی ئازادی مرۆڤەکانی پێ دەپەڕێنن. ئایین دەکەن بە بەردو مافەکانی ژنی پێ بەردباران دەکەن. ئایین دەکەن بە ئامێری ڕق و دڵ و دەروون و بیرو هزری مرۆڤەکانی پێ دەشوێنن. ئایین دەکەن بە تانک و زرێپۆش و ئاوەدانییەکانی ژیانی پێ تێکدەدەن و وێران دەکەن. ئایین دەکەن بە کابووسێکی مەترسیناک و هەناسەی جوانییەکانی ژیانی پێ دەخنکێنن.
ئەو مرۆڤانەی ئایین لە دیوە مەعنەوی و عیرفانی و ڕۆحانی و ئیمانییەکەی بەتاڵ دەکەنەوە و دەیکەن بە فرۆشگایەکی سیاسی و کاری بزنس و بازرگانی لەسەر حیسابی خوێن و کەرامەت و مافی خەڵک و بە ناوی خواوە پێ دەکەن.
ئایین لە کەلتوورەوە بۆ ئایدیۆلۆژیایەکی تاریک و تەسک دەگۆڕن و دەیکەن بە دەزگایەکی ترسناک و تێیدا بیری توندڕۆی و ڕەگەز پەرستی بڵاودەکەنەوە. ئایین لە ڕاستەهێڵەکەی خۆی لادەدەن و جوانییەکانی!! ناشیرین دەکەن. لە کاتێکدا هەموو ئایینەکان مادام ئایینی ئاسمانی بن و لای خواوەندەوە هاتبن و بانگەشەی ئاشتی و پێکەوە ژیان و خۆشەویستی نێوان مرۆڤەکان بکەن، کەواتا بۆ دەبێ مرۆڤێک لەسەر جیاوازی ئایین و بیروباوەڕو بۆچوونی جیا، مرۆڤێکیتر بکوژێت و ئەو مافە بە خۆی بدات خوێنی مرۆڤ بڕژێنێت!؟
بۆچی دەبێ مرۆڤەکان لە جیاتی خۆشەویستی فێری ڕق بکەین!؟
بۆچی لە جیاتی شەڕ و ناکۆکی و ڕەتدانەوە و ڕەفز، فێری زمانی دایەلۆک و یەکترقبوڵ کردن و خۆشەویستی و ڕێزگرتن لە جیاوازییەکانیان نەکەین؟
تاکەی بە ناوی ناکۆکی مەزهەبی و شەڕی ئایینی و جەنگی پیرۆز، مرۆڤ ببێت بە قوربانی و سوتەمەنی؟
مرۆڤ یەکتری بکوژێت و جەنگ بەرپا بکات و ژیان خەڵتانی خوێن و مرۆڤایەتی وێران بکات.
زەردەشتی، سابیئە، کاکەیی، هیندۆک، ئێزدی، بوودی، جوو، کریستیان و موسوڵمان..تاد. بەرلەوەی وەی بڕیار لە سەر ئایینیان بدرێت هەموویان لە مرۆڤ بوون هاوبەش و خوشک و بران.
ئەی کەواتە چۆن دەبێت مرۆڤ لەبەر جیاوازی ئایین و مەزهەب و بۆچوون ڕقی لە براو خوشک و هاڕەگەزی خۆی ببێتەوە و قبوڵی نەکات و ڕێزی نەگرێت و بیکوژێت؟!
“ئەو جارە مەسیحیەکان موسڵمانەکان سەردەبڕن! ئەوجارە موسڵمانەکان مەسیحییەکان سەردەبڕن! یان هاوڕەگەزەکەیان…”،
ماویەتی